ارزش صندلیها در شورای شهر!
روزنو :این هفته مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تغییر کرد و جایگزین او، مدیرعامل قبلی شرکت واحد شد. این جابهجایی که برخی از اعضای شورای شهر آن را «صندلیبازی در شهرداری» توصیف میکنند، بار دیگر بحث ثبات مدیریتی و کیفیت ارائه خدمات شهری را به مرکز توجه کشاند. کارشناسان شهری تأکید دارند که هر تغییر مدیریتی الزاما منفی نیست و گاهی با هدف اصلاح مسیر و افزایش بهرهوری انجام میشود. با این حال، استمرار جابهجاییها بدون شاخصهای ارزیابی شفاف، نشانهای از نبود برنامهریزی بلندمدت است و میتواند باعث کندی تصمیمگیری، گسست در برنامهها و کاهش کارایی بخشهای تخصصی شود.
این هفته مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تغییر کرد و جایگزین او، مدیرعامل قبلی شرکت واحد شد. این جابهجایی که برخی از اعضای شورای شهر آن را «صندلیبازی در شهرداری» توصیف میکنند، بار دیگر بحث ثبات مدیریتی و کیفیت ارائه خدمات شهری را به مرکز توجه کشاند.
به گزارش روز نو کارشناسان شهری تأکید دارند که هر تغییر مدیریتی الزاما منفی نیست و گاهی با هدف اصلاح مسیر و افزایش بهرهوری انجام میشود. با این حال، استمرار جابهجاییها بدون شاخصهای ارزیابی شفاف، نشانهای از نبود برنامهریزی بلندمدت است و میتواند باعث کندی تصمیمگیری، گسست در برنامهها و کاهش کارایی بخشهای تخصصی شود.
مدتی پیش مهدی اقراریان، رئیس کمیته حقوقی شورای شهر تهران، با اشاره به عدم تجربه شهردار در مدیریت شهری گفت: انتصابات جزء اختیارات شهردار است، اما یکی از ابهامات و انتقادات ما در شورای شهر همین جابهجاییهاست.
وی با ارائه آمار از ابتدای دوره ششم مدیریت شهری افزود: در سازمان مدیریت پسماند و شرکت ارتباطات مشترک چهار بار، در اداره کل حوزه شهردار، حراست، مرکز مطالعات، مرکز ارتباطات و معاونت خدمات شهری سه بار، در سازمانهای بازرسی، سازمان فرهنگی و هنری، مرکز حقوقی و معاونت سرمایه انسانی شورا دو بار جابهجایی رخ داده است.
وی تأکید میکند: یکی از مهمترین وظایف معاونت خدمات شهری نظافت شهر است، اما با گذشت بیش از چهار سال از این دوره مدیریت شهری در شبها شهر جولانگاه زبالهگردها شده و تصویر نامطلوبی از تهران قابل مشاهده است. تغییرات متعدد مدیریتی در این حوزه یکی از دلایل این وضعیت است. با پایان کار شهردار تهران احتمالا بسیاری از مدیران کنونی از شهرداری خواهند رفت، اما برخی از مدیرانی که از بدنه هستند، در صحنه اداره شهر باقی خواهند ماند.
همیشه انتخاب مدیران از پرسنل شهرداری موجب تصمیمات منطقیتر در مدیریت شده و باورمان این است که برخی تصمیمات از سوی مدیریت موجب شد شهر با چالش مواجه شود. ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران، با انتقاد شدید از ثباتنداشتن مدیریت در حوزه حملونقل عمومی گفت: «باز متأسفانه ما شاهد تغییر پیدرپی و کوتاهمدت مدیران شهرداری در حوزه مهم حملونقل هستیم. حوزه حملونقل از ابتدای این دوره دچار تلاطم مدیریتی بوده است».
وی افزود: «معاونت حملونقل اخیرا ثبات پیدا کرده است، اما مدیران زیرمجموعه، به ویژه در سازمانهای اصلی مانند شرکت واحد اتوبوسرانی، سازمان مدیریت تاکسیرانی و شرکت مترو، همچنان جابهجا میشوند و این موضوع آسیب جدی به اجرای مأموریتهای اصلی حملونقل عمومی تهران وارد میکند».
امانی گفت که «شرکت کنترل ترافیک تهران و شرکتهای مرتبط، بار اصلی حملونقل عمومی را به دوش میکشند و نیازمند ثبات مدیریتی هستند، اما متأسفانه همچنان شاهدیم که به قول آقای تشکری، مدیران پیش از رسیدن به دوره چله خود جابهجا میشوند». وی با ذکر نمونهای از جابهجاییهای اخیر گفت: «آقای قیومی، که فرماندار تهران بود، آمد و شد مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی و چند ماهی است که منصوب شده و در حال آشناشدن با مسائل است، از جمله سامانه جدید حملونقل برقی و مشکلات اتوبوسهای تازه واردشده».
امانی درباره چالشهای برقیسازی حملونقل عمومی افزود: «مدیر جدید شرکت واحد اتوبوسرانی اعلام کرده که شرکت هنوز برای پذیرش مد جدید برقی آماده نیست و زیرساختهای لازم فراهم نشده، صحبتهای وی حتی به صورت فایل صوتی منتشر شده است. امیدواریم این جابهجاییها به دلیل بیان حقیقت نباشد».
وی به پدیده «رزومهسازی» نیز اشاره کرد و گفت: «اگر افرادی تنها بر اساس رزومه کاغذی بدون تجربه و تخصص لازم، به جایگاههای مدیریتی گمارده شوند، این روند تکرار خواهد شد و به جایگاه مدیریتی و ذینفعان آسیب میزند».
امانی با یادآوری گزارشی از سال گذشته شورا افزود: «متوسط عمر مدیران در این دوره تنها هشت ماه بوده که فاجعهای واقعی است. ما حق دخالت در انتصابات را نداریم، اما میتوانیم تذکر بدهیم و نظارت کنیم. هرچند اکنون که به پایان دوره نزدیک میشویم، این تلاشها چندان فایدهای ندارد». علیاصغر قائمی، عضو کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر تهران نیز با انتقاد از تغییرات مکرر مدیران و انتصابهای بدون معیار گفت: «اگر مدیری نامناسب بود، چرا دوباره منصوب شد و اگر مناسب بود چرا جابهجا شد؟ مثلا مدیرعامل تاکسی ایرانی تنها دو ماه در سمت خود بود و بعد تغییر کرد. این نشاندهنده سیاست مدیران شهری است که با فواصل کوتاه، افراد را جابهجا میکنند».
وی افزود: «با بررسی مدارک تحصیلی برخی از مدیران، میبینیم که مثلا دکترای مدیریت رسانه دارند، ممکن است تجربه عملی در حوزه فنی و برق داشته باشند، اما این انتصابها نشان میدهد مدل انتصابات شهرداری همچنان همان ایرادهای دوره گذشته را دارد». قائمی ادامه داد: «برای مدیرانی مانند آقای قیومی که سابقه فرمانداری تهران را دارند، نیازی به رزومهسازی برای مشاور توسعه برق وجود ندارد. متأسفانه بسیاری از این انتصابها موضوعیت واقعی ندارند و بیشتر به رزومهسازی شبیه است». وی درباره تعداد مدیرانی که تحت این روند منصوب شدهاند، گفت: «اجمالا به نظر میرسد حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از مدیران شهری در این دوره به همین شکل منصوب شدهاند. حتی برخی از پستها مانند پست منگنهزن دیگر کاربردی ندارند، اما افراد بدون سابقه مدیریتی یا کارنامه موفق، به مقامات بالا رسیدهاند».
قائمی تأکید کرد «این رویه باعث شده متوسط عملکرد مدیریت شهری ناکارآمد باشد و مشکلات موجود در تهران ادامه پیدا کند». جعفر شربیانی، عضو هیئترئیسه شورای شهر تهران هم با انتقاد شدید از شیوه انتصابات در شهرداری گفت: «ما دیدیم آقای علیزاده رفت و جایگزینش گذاشته شد؛ اگر کار او بد بود چرا دوباره انتخاب شد و اگر خوب بود چرا تغییر دادید؟».
او به یادآوری تذکر خود در مهرماه ۱۴۰۰ پرداخت و افزود: «هیچکدام از سؤالات ما درباره انتصابات پاسخ داده نشد، چون پاسخی نداشتند».
شربیانی گفت: «در حوزه انتصابات دیگر هیچ روند شفاف و منطقی وجود ندارد و همه چیز تبدیل به صندلیبازی شده است». او با اشاره به عملکرد سازمانهای اصلی شهرداری، از جمله جمعآوری زباله و مدیریت اتوبوسرانی، گفت: «تغییر پیدرپی مدیران در سازمانهای حیاتی، عملکرد شهروندان را تحت تأثیر قرار میدهد».
او اضافه کرد: «وقتی انتصابات بر اساس روابط فرقهای، بدهبستان سیاسی و توزیع منابع بین جریانات مختلف باشد، نمیتوان انتظار عملکرد واقعی داشت. این رزومهسازی است که افراد را در موقعیتهای مختلف قرار میدهد، اما تخصص واقعی را به همراه ندارد».
شربیانی تأکید کرد: «اگر ما انقلابی هستیم، باید اول تعهد داشته باشیم. رزومهسازی و صندلیبازی نشانهای است که ما از مدار انقلاب فاصله گرفتهایم».
اقراریان در ادامه گفت: «با پایان کار شهردار تهران، بسیاری از مدیران کنونی از شهرداری خواهند رفت، اما برخی مدیران از بدنه شهرداری در صحنه اداره شهر باقی خواهند ماند. انتخاب مدیران از بدنه موجب تصمیمات منطقیتر شده و برخی تصمیمات از سوی مدیریت فعلی باعث مواجهه شهر با چالش شده است».
اعضای دیگر شورای شهر نیز تغییرات مکرر مدیران و معاونان را نقد کردهاند. جعفر تشکریهاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حملونقل هم در واکنش به این تغییرات گفت «در ماههای آخر این دوره، هنوز شاهد سریال تغییر مکرر مدیران بیهدف هستیم. انتظار ثبات مدیریتی داشتیم، اما متأسفانه استمرار تغییرات ادامه دارد». نرجس سلیمانی هم معتقد است: «پستهای مدیریتی در سطوح بالا میان برخی دوستان مانند غنائم جنگی تقسیم شده و نیروهای توانمند در نواحی و مناطق حاشیهای ماندهاند».
تشکریهاشمی درباره حوزه حملونقل افزود: «مدیرانی که هنوز نام آنها را درست یاد نگرفتهایم، تعویض میشوند. عمر مدیریت برخی حتی به ۴۰ روز هم نرسیده و نمیتوان برای شهر تدبیر داشت. از شهروندان عذرخواهی میکنم، اما امیدوارم عقلانیت بر مدیریت شهر حاکم شود».
مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران هم معتقد است که «شورا معیارها را برای انتصاب مدیران اعلام کرده است و ناپایداری در مسئولیتها درست نیست، مگر آنکه مشکلی وجود داشته باشد».
تغییرات مکرر مدیریتی در شهرداری تهران، گرچه با هدف اصلاح مسیر و افزایش بهرهوری انجام میشود، اما بدون برنامهریزی شفاف و ارزیابی مستمر، شهر را با چالشهای جدی مواجه کرده است. اعضای شورای شهر و کارشناسان هشدار دادهاند که ادامه این روند، تصویر نامطلوبی از مدیریت شهری ایجاد کرده و ارائه خدمات به شهروندان را با مشکل روبهرو میکند.
